5 x wandelen langs uitkijkpunten

De beste manier om te genieten van de adembenemende uitzichten van de Vlaamse Ardennen is natuurlijk door de Panorama-wandelroute te volgen. Naast prachtige vergezichten trakteert het parcours je ook op pittoreske dorpjes en een schilderachtige molen.

De wandelroute start al meteen goed: aan het witgekalkte kerkje van het kunstenaarsdorp Kwaremont, ook wel het Sint-Martens-Latem van de Vlaamse Ardennen genoemd. Een plek waar de tijd echt stil lijkt te staan. In de jaren 40 kwamen heel wat artistieke talenten hier de rust opzoeken. In hun voetspoor volgden ateliers, galerieën en dagjestoeristen. Als er één dorp het woord schilderachtig verdient, dan is het wel Kwaremont.

Panorama’s uit een prentenboek

Vanuit Kwaremont duik je het groen in. Je bent nog maar goed op weg of je krijgt al je eerste vergezicht cadeau, in de Keuzelingsstraat. Links ontwaar je het West-Vlaamse Anzegem, vlak voor jou strekt de Paterberg zich uit – geen onbekende helling voor wielerliefhebbers. Iets verderop, aan de hoeve met de naam Hof Ter Plancken, kijk je uit op idyllische landschappen die uit een prentenboek lijken geplukt.

Via Zulzeke, met zijn charmante Sint-Jan-in-de-Oliekerk, en het Spijkerbos kom je voorbij het Ingelbos. Vanop de veldweg aan de boerderij verderop heb je een mooi uitzicht op de Hotondberg of Hoogberg. Met zijn 150 meter is deze heuvel de hoogste van Oost-Vlaanderen. Helemaal op de top bevindt zich natuurgebied Hotond-Scherpenberg en de Hotondmolen.

Van molen tot uitkijktoren

De geschiedenis van de Hotondmolen, ooit een houten staakmolen, gaat terug tot de 17de eeuw. Het enige wat vandaag nog rest van het gebouw is de romp, die nu dienstdoet als uitkijktoren. Vanop het dak heb je een onvergetelijk uitzicht. Een stenen oriëntatietafel maakt je wegwijs in de omgeving.

Naast de molen bevindt zich horecazaak Hotond. Hier kom je op krachten met een heerlijk grillgerecht, de specialiteit van het huis. Willen de voeten echt niet meer mee, dan kun je hier ook overnachten. Hotond is namelijk ook een sporthotel. Zelfs met besmeurde stapschoenen ben je hier meer dan welkom.

De term ‘helix’ ken je misschien nog uit de les biologie. Ons DNA heeft namelijk de vorm van een dubbele helix. Helix is ook de naam van het educatief bezoekerscentrum van het Raspaillebos in Grimminge, Geraardsbergen. Hier kom je van alles te weten over milieu, natuur en duurzame ontwikkelingen. Na de boeiende uitleg is het tijd om de natuurpracht van de Vlaamse Ardennen in het echt te gaan verkennen.

Vanuit het centrum starten verschillende wandelingen, waaronder de Muur van Geraardsbergen Wandelroute. Die brengt je naar het Raspaillebos, nog een overblijfsel van het Kolenwoud uit de IJzertijd. Het lieflijke bos ligt op de oostelijke flank van de Bosberg, vroeger de laatste helling van de Ronde van Vlaanderen. De kasseien hier zijn beschermd als monument.

Uitkijken over de Dendervallei

Het parcours loopt natuurlijk ook langs de helling der hellingen: de Muur van Geraardsbergen, die zijn naam gaf aan deze wandelroute. Ooit een vaste waarden in Vlaanderens Mooiste, vandaag nog altijd geliefd en gevreesd bij wielerfanaten.

Bovenaan de Muur troont de Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Oudenberg. Klim na het bewonderen van de bedevaartkapel in neobarokke stijl nog een klein stukje hoger, want daar bevindt zich een uitkijkpunt en een oriëntatietafel. Van hieruit heb je een adembenemend uitzicht op Geraardsbergen en de Dendervallei.   

Sst, niet storen

Sta tijdens deze wandeling ook eens stil en luister: je hoort alleen het gekwetter van de vogels. Het parcours loopt namelijk door het stiltegebied Dender-Mark. Storende. In deze zone worden voor de omgeving vreemde geluiden zo veel mogelijk geweerd.

De blauwe vlammetjes die dwalen boven kerkhoven, poelen en moerassen zijn de zieltjes van ongeboren of ongedoopte kinderen, zo wil de legende. Er bestaat ook een prozaïscher verklaring voor de blauwe lichtschijn: die zou ontstaan door langzame ontbranding van moerasgassen.

Hoe dan ook, met zijn wandelwegen langs sprookjesachtige bossen, pittoreske dorpen en fabelachtige vergezichten is de Dwaallicht Wandelroute geknipt voor natuurliefhebbers met zin voor poëzie en een vleugje mystiek.

Waar men komt langs Vlaamse wegen

De wandeling start aan de Sint-Petruskerk in Schorisse, ‘Schuusse’ in de volksmond, het geboortedorp van schrijver Omer Wattez. Even buiten het dorp kom je voorbij de kapel van het Romanshof, een voormalige kloosterhoeve. De kapel is deze keer niet gewijd aan Maria, maar aan dat andere heilige huisje van de Vlaamse cultuur: de Ronde Van Vlaanderen.

De wandeling voert ook langs natuurgebied Het Burreken, een van de meest schilderachtige plekjes van de Vlaamse Ardennen. De naam is afgeleid van het oud-Nederlandse woord ‘borre’, wat bron betekent. Bronnen zijn dan ook overvloedig aanwezig op de hellingen van dit bos.

Over de taalgrens

De dwaallichtroute steekt de taalgrens over en loopt door het Brakelbos, op de flank van de Mont de Rhode of Modderode. In het voorjaar is dit bos op zijn mooist, want dan kleurt de bodem blauwpaars dankzij de wilde boshyacinten.

Nood aan een kleine pauze? In La Houppe – D’Hoppe in het Nederlands – vind je enkele sfeervolle restaurants en cafés. Met frisse moed trek je daarna Bos Ter Rijst in, een gevarieerd stukje natuur erkend als Europees Natura 2000-gebied.

Poëtisch panorama

Het bosgat is een gehucht dat ook wel bekend staat als Kaperij. De gelijknamige herberg was ooit een van de broeihaarden van de Boerenopstand.

Op het hoogste punt ligt een terrasvormig uitkijkpunt dat onlangs volledig vernieuwd werd. Een fantastische plek om je broodje op te smikkelen aan een van de picknicktafels. Intussen geniet je van het weidse uitzicht op de vallei van de Maarkebeek. Ga zeker eens naar beneden: in de trap zit een gedicht van Jeroen Theunissen verwerkt.

Met zijn vele weilanden, bomenrijen en bronbeekjes is de Zwalmvallei een uniek stukje natuur in Vlaanderen. Ook uitzonderlijk voor Vlaanderen is de Zwalmbeek zelf, die door een hoogteverschil van 60 meter en een bekken van 155 km2 een behoorlijk debiet heeft.

Geen wonder dus dat hier vroeger heel wat watermolens werden gebouwd. De Boembekemolen, waar deze wandeling start, is een van de zeven resterende watermolens aan de oevers van de Zwalmbeek. Het gebouw is grondig gerenoveerd door Natuurpunt, dat er een bezoekerscentrum in onderbracht.

Uitkijken op de uitkijktoren

Ook al verga je (nog) niet van de dorst, het loont toch de moeite om even halt te houden in café In De Zavelput. Lea is al jarenlang een vaste waarde achter de toog van dit authentieke volkscafé. Komt het interieur je bekend voor? Dat kan best, want In De Zavelput dient af en toe als decor voor films en series, zoals De Collega’s 2.0 en Clan.

Vergeet voor je het café binnenstapt zeker niet te genieten van het weidse landschap. In de verte zie je onder meer de kerken van Elst, Rozebeke en Strijpen, en de uitkijktoren van Brakel.

Panorama op de heuvels vanuit een Alpenhut

Via de Populierenstraat, waar je links een mooi uitzicht hebt op de Steenbergse Bossen, passeer je voorbij Sint-Maria-Oudenhove. Het dorpje werd vooral bekend door de koffiebranderij van Eveline Hoorens, waar ze een boon hebben voor Panamarenko. Naast ambachtelijk geroosterde koffiebonen vind je hier ook bekers met illustraties van de kunstenaar.  

Meer zin in een schnaps, een Jägertee of een apfelstrudel? Stap dan binnen in de Stappers Alm. Inspiratie voor dit café haalden uitbaters Jeroen en Isabelle in de Alpen. Achteraan bevindt zich een groot terras met speeltuintje en een prachtig uitzicht op de omliggende heuvels. Nadien leg je het laatste stukje naar de Boembekemolen gezwind af.

Je start de Brakel Wandelroute meteen op niveau: aan de Sint-Apolloniakerk in Elst, die zich op een hoogte van 96 meter bevindt. Verderop brengt het parcours je langs de Valkenberg, een bekende helling uit de Ronde Van Vlaanderen. De 0,6 km lange beklimming overbrugt 49 hoogtemeters met een gemiddeld stijgingspercentage van 8,1%.

360°-panorama

Je staat nog een stukje hoger als je naar de top van de uitkijktoren van Brakel klimt. Je moet er 162 trappen voor naar omhoog, maar het uitzicht is alle moeite meer dan waard. De stalen constructie ligt op een hoogte van 103 meter boven de zeespiegel, en is zelf ook nog eens 30 meter hoog.

Bij helder weer heb je hier een 360°-panorama op de Zwalmvallei, de Oost-Vlaamse getuigenheuvels, de Gentse KBC-toren en zelfs de koeltorens van Doel. Vier oriëntatietafels maken je duidelijk wat je ziet in het omliggende landschap.

Huiskamer met uitzicht

Dorst gekregen van al dat trappenklimmen? Stap iets verder door in de Twaalfbunderstraat en hou even halt bij In den Hengst. In dit oergezellige café vind je een Leuvense stoof, een namaakhengst, oude volksspelen en de sfeer van een oer-Vlaamse huiskamer. Vanop het terras geniet je van een mooi uitzicht op Brakel